بررسی جمعه کاری

در این مقاله، به بررسی جمعه کاری می‌پردازیم. با همراهی وب‌ سایت رادیو استخدام، از آخرین اطلاعات شغلی و موقعیت‌های استخدامی مطلع شوید.

جمعه کاری

جمعه‌کاری به حالتی گفته می‌شود که کارگر در روز جمعه که طبق قانون، تعطیل هفتگی با مزد است، به کار گرفته می‌شود.

جمعه کاری چیست

در این شرایط، کارگر علاوه بر دستمزد روزانه خود، فوق‌العاده‌ای معادل ۴۰ درصد مزد روزانه برای ساعات کار در جمعه دریافت می‌کند.

جمعه کاری یعنی چه

یعنی اگر کارگر در روز جمعه، که تعطیل هفتگی قانونی است، به کار مشغول شود، کارفرما موظف است هم یک روز دیگر در هفته را به‌عنوان تعطیلی جایگزین در نظر بگیرد و هم بابت کار در جمعه، ۴۰ درصد اضافه بر مزد روزانه به کارگر پرداخت کند.

تعریف جمعه کاری

طبق قانون کار، جمعه‌کاری زمانی رخ می‌دهد که کارگر بنا به ضرورت، توافق طرفین یا شرایط کاری خاص، در روز جمعه فعالیت داشته باشد. این نوع کارکرد مشمول دریافت مزد عادی روزانه به‌همراه فوق‌العاده ۴۰ درصدی جمعه‌کاری است.

شرایط جمعه کاری

• کار در جمعه تنها در موارد ضرورت کار، ماهیت شغلی، یا توافق کتبی با کارگر مجاز است.
• طبق تبصره ماده ۶۲ قانون کار، در چنین شرایطی باید یک روز دیگر در هفته به‌عنوان روز تعطیل جایگزین تعیین شود.
• عدم رعایت این موارد می‌تواند نقض قانون تلقی شده و مشمول پیگرد قانونی شود.

جمعه کاری در قانون

ماده ۵۱ قانون کار، ساعات کار را حداکثر ۴۴ ساعت در هفته و ۸ ساعت در روز تعیین می‌کند.
ماده ۶۲ نیز روز جمعه را تعطیل هفتگی با مزد می‌داند.
تبصره ماده ۶۲، امکان کار در جمعه را تنها با رعایت شرایط خاص و تعیین تعطیلی جایگزین مجاز می‌داند.

جمعه کاری طبق قانون کار

بر اساس ماده ۶۲ قانون کار، کار در روز جمعه بدون پرداخت مزایای قانونی و تعیین روز تعطیل جایگزین ممنوع است.
همچنین طبق قانون، کارگران مشمول فوق‌العاده‌ای برابر ۴۰٪ مزد روزانه برای کار در روز جمعه هستند، حتی در صورتی که تعطیلی جایگزین دریافت کرده باشند.

جمعه کاری در قانون کار 1404

در سال ۱۴۰۴، هیچ تغییری در مبنای قانونی جمعه‌کاری نسبت به سال‌های گذشته صورت نگرفته است. قانون همچنان جمعه را تعطیل هفتگی با مزد می‌داند و کار در این روز تنها در صورت تعیین تعطیلی جایگزین و پرداخت فوق‌العاده ۴۰ درصدی امکان‌پذیر است.

قانون جمعه کاری

قانون جمعه‌کاری ترکیبی از ماده ۶۲ قانون کار و تبصره آن است که تصریح دارد:

1. روز جمعه روز تعطیل با مزد است.
2. کار در این روز تنها در شرایط خاص و با تعطیلی جایگزین مجاز است.
3. در صورت اشتغال، فوق‌العاده ۴۰ درصد باید پرداخت شود.

قانون جمعه کاری در اداره کار

در اداره کار، تعیین صحت و رعایت مقررات جمعه‌کاری، بخشی از وظایف نظارتی محسوب می‌شود.
در بررسی شکایات کارگران، یکی از مهم‌ترین موارد، پرداخت صحیح فوق‌العاده جمعه‌کاری و لحاظ روز تعطیل جایگزین است.

قانون جمعه کاری شیفت

برای کارگران شیفتی، قانون تفاوتی قائل نشده است. اگر بخشی از شیفت آن‌ها به روز جمعه بیافتد و جمعه روز تعطیل آن‌ها باشد، باید:

• ۴۰ درصد فوق‌العاده جمعه‌کاری دریافت کنند.
• تعطیلی جایگزین در روزی دیگر داشته باشند.

جمعه کاری وزارت کار

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان مرجع رسمی اجرای قانون، نظارت بر اجرای صحیح جمعه‌کاری و بررسی شکایات احتمالی کارگران را بر عهده دارد.

قوانین جمعه کاری

خلاصه قوانین مربوط به جمعه‌کاری:

• جمعه، تعطیل هفتگی با مزد است (ماده ۶۲).
• اشتغال در جمعه فقط در صورت ضرورت یا توافق طرفین و با تعطیلی جایگزین مجاز است (تبصره ماده ۶۲).
• کارگر در صورت کار در جمعه، ۴۰٪ اضافه بر مزد روزانه دریافت می‌کند.
• این فوق‌العاده فقط مخصوص روز جمعه است و شامل تعطیلات رسمی دیگر نمی‌شود.

جمعه کاری اداره کار

در موارد بازرسی یا اختلاف بین کارگر و کارفرما، اداره کار بررسی می‌کند که آیا:

• کارگر در روز جمعه کار کرده است یا نه؟
• آیا روز تعطیلی جایگزین تعیین شده است؟
• آیا فوق‌العاده ۴۰٪ پرداخت شده است یا نه؟

در صورت تخلف، اداره کار می‌تواند رأی به پرداخت معوقات، جریمه یا حتی ارجاع به مراجع قضایی بدهد.

محاسبه جمعه کاری

محاسبه جمعه‌کاری بستگی مستقیم به وجود یا عدم وجود روز تعطیل جایگزین دارد. بر اساس قانون کار، چنانچه کارگر در روز جمعه مشغول به کار باشد، دو حالت پیش می‌آید:

جمعه کاری چگونه محاسبه میشود

1. با داشتن روز تعطیل جایگزین در هفته
   در این حالت، تنها بابت کار در روز جمعه، 40 درصد فوق‌العاده به مزد روزانه اضافه می‌شود. این 40 درصد، مزایای ویژه‌ی جمعه‌کاری محسوب می‌شود که به مزد عادی روز جمعه اضافه می‌گردد.
2. بدون داشتن تعطیلی جایگزین در هفته
   اگر کارگر در روز جمعه کار کند و هیچ روز دیگری از هفته به عنوان تعطیل برای او در نظر گرفته نشود، مبنای محاسبه تغییر کرده و 1.8 برابر مزد روزانه به وی تعلق می‌گیرد؛ یعنی:
   • 1 برابر مزد عادی روزانه
   • 0.4 برابر فوق‌العاده جمعه‌کاری
   • 0.4 برابر بابت نبود تعطیلی جایگزین

جمعه کاری چطور محاسبه میشود

محاسبه دقیق جمعه‌کاری باید با توجه به تعداد ساعات کار شده در جمعه و بررسی تعطیلی هفتگی کارگر صورت گیرد. اگر تعطیلی جایگزین داده نشده باشد، ضریب محاسبه تغییر می‌کند. به همین دلیل، حسابداران باید علاوه بر بررسی ساعت کار، وضعیت تعطیلی کارگر را نیز کنترل کنند.

نحوه محاسبه جمعه کاری کارگران

در عمل، نحوه محاسبه جمعه‌کاری به شکل زیر خواهد بود:

• با تعطیلی جایگزین:

مزد روزانه + (مزد روزانه × 0.4) = 1.4 × مزد روزانه

• بدون تعطیلی جایگزین:

مزد روزانه × 1.8 = مزد عادی + 40٪ جمعه‌کاری + 40٪ نبود تعطیل جایگزین

در هر دو حالت، اگر ساعات کار از حد مجاز هفتگی (44 ساعت) عبور کند، آن بخش مازاد نیز به‌صورت اضافه‌کاری جداگانه محاسبه می‌شود.

محاسبه جمعه کاری پرسنل شیفتی

برای پرسنل شیفتی یا نوبت‌کار، که الگوی کاری چرخشی دارند، محاسبه جمعه‌کاری کمی دقیق‌تر باید انجام شود. در این حالت:

• باید بررسی شود که آیا روز جمعه مطابق برنامه شیفت‌بندی، روز استراحت آنها بوده یا نه؟
• در صورتی که جمعه روز استراحت باشد و به‌کار گرفته شوند، قانون تعطیلی جایگزین + فوق‌العاده 40٪ جمعه‌کاری همچنان برقرار است.
• چنانچه تعطیلی جایگزین داده نشده باشد، ضریب پرداخت به 1.8 برابر مزد روزانه افزایش پیدا می‌کند.

نحوه محاسبه جمعه کاری بدون جایگزین

اگر کارگر در روز جمعه کار کند و هیچ تعطیلی معادل یا جایگزین در هفته دریافت نکند، کارفرما موظف است بابت این تخلف، علاوه بر پرداخت حقوق عادی، دو نوع مزایا پرداخت کند:

1. فوق‌العاده جمعه‌کاری = 0.4 مزد روزانه
2. جبران نبود تعطیلی = 0.4 مزد روزانه دیگر

در مجموع، 1.8 برابر مزد روزانه به وی تعلق می‌گیرد.

جمعه کاری فرمول

فرمول کلی جمعه‌کاری به‌صورت زیر است:

•  اگر تعطیلی جایگزین داده شده باشد:

جمعه کاری = مزد روزانه × 1.4

•  اگر تعطیلی جایگزین داده نشده باشد:

جمعه کاری = مزد روزانه × 1.8

فرمول جمعه کاری

برای محاسبه دقیق‌تر جمعه‌کاری بر اساس ساعت، می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد:

جمعه کاری ساعتی = (مزد ساعتی × ساعت کار در جمعه × ضریب مربوطه)

• ضریب 1.4 برای حالت با تعطیلی جایگزین
• ضریب 1.8 برای حالت بدون تعطیلی جایگزین

فرمول جمعه کاری 1404

در سال 1404 نیز، مطابق با قانون، هیچ تغییری در فرمول جمعه‌کاری ایجاد نشده است و همان ضرایب قبلی (1.4 و 1.8) برقرار هستند. ملاک اصلی همچنان وجود یا عدم وجود تعطیلی جایگزین در هفته است.

جمعه کاری ضریب

ضریب پرداخت جمعه‌کاری به‌صورت زیر تعریف می‌شود:

• با تعطیلی جایگزین: ضریب 1.4
• بدون تعطیلی جایگزین: ضریب 1.8

ضریب جمعه کاری

ضریب 1.4 یا 1.8، بستگی به این دارد که آیا کارگر در هفته همان، روز استراحت قانونی‌اش را دریافت کرده یا خیر.

ضریب جمعه کاری در قانون کار

در قانون کار، صراحتاً به پرداخت فوق‌العاده 40 درصدی بابت کار در جمعه اشاره شده است. قانون به‌صورت مستقیم ضریب 1.8 را عنوان نمی‌کند، اما با تجمیع مزایای قانونی قابل استنباط است و در رویه اداره کار هم پذیرفته شده است.

ضریب جمعه کاری 1404

همانند سال‌های گذشته، در سال 1404 نیز ضریب جمعه‌کاری تغییری نکرده است و همان 1.4 یا 1.8، بر اساس شرایط، برای محاسبه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حساب جمعه کاری

برای محاسبه و ثبت درست جمعه‌کاری در نرم‌افزارهای حسابداری، باید اطلاعات زیر به‌دقت ثبت شود:

• تعداد ساعات کار شده در جمعه
• مزد ساعتی یا روزانه پرسنل
• تعیین شده بودن یا نبودن تعطیلی جایگزین
• مجموع ساعات کاری هفتگی جهت بررسی اضافه‌کاری
• محاسبه جداگانه اضافه‌کاری (در صورت وجود)

پرداخت جمعه کاری

پرداخت جمعه‌کاری برای کارگرانی که در روز جمعه مشغول به کار هستند، مشمول فوق‌العاده قانونی می‌شود. بر اساس ماده ۶۲ قانون کار، روز جمعه به‌عنوان تعطیل رسمی هفتگی با مزد در نظر گرفته شده است.

در صورتی که کارگر در این روز به‌کار گرفته شود، کارفرما موظف است علاوه بر مزد عادی، حقوق اضافه‌ای بابت جمعه‌کاری پرداخت کند. میزان این پرداخت بسته به وضعیت تعطیلی جایگزین، متفاوت خواهد بود.

جمعه کاری ساعتی چند است

برای محاسبه جمعه‌کاری ساعتی، ابتدا باید مزد ساعتی پایه کارگر مشخص شود. فرمول کلی به این صورت است:

جمعه کاری ساعتی = مزد ساعتی × ضریب جمعه کاری

ضریب بستگی دارد به:

• 1.4 در صورت داشتن تعطیلی جایگزین
• 1.8 در صورت نداشتن تعطیلی جایگزین

جمعه کاری ساعتی چند

با فرض اینکه حداقل حقوق وزارت کار در سال ۱۴۰۴ برابر با ۷,۶۰۰,۰۰۰ تومان در ماه باشد، و با در نظر گرفتن ۱۹۰ ساعت کاری در ماه، مزد ساعتی به شرح زیر محاسبه می‌شود:

مزد ساعتی = ۷۶۰۰۰۰۰ ÷ ۱۹۰ ≈ ۴۰,۰۰۰ تومان

حالا جمعه‌کاری ساعتی به دو حالت خواهد بود:

• با تعطیلی جایگزین:

۴۰,۰۰۰ × 1.4 = ۵۶,۰۰۰ تومان

• بدون تعطیلی جایگزین:

۴۰,۰۰۰ × 1.8 = ۷۲,۰۰۰ تومان

جمعه کاری ساعتی چنده

در سال ۱۴۰۴، اگر پایه حقوق وزارت کار را معیار قرار دهیم، جمعه‌کاری ساعتی بین ۵۶ تا ۷۲ هزار تومان بسته به نوع تعطیلی جایگزین متغیر است.

جمعه کاری ساعتی چقدر است

این ارقام بسته به پایه حقوق و ساعات کاری شرکت متغیر هستند، ولی بر اساس حداقل حقوق قانونی، محاسبه شده‌اند.

جمعه کاری نرخ

نرخ جمعه‌کاری تابعی از مزد پایه ساعتی پرسنل است. نرخ ثابتی برای همه وجود ندارد؛ اما ضریب قانونی آن طبق قانون کار مشخص است:

نرخ جمعه کاری

• نرخ اضافه برای جمعه کاری = ۴۰٪ بیشتر از مزد عادی
• در صورت نداشتن تعطیلی جایگزین = ۸۰٪ بیشتر از مزد عادی

نرخ جمعه کاری 1404

در سال ۱۴۰۴، با در نظر گرفتن حداقل حقوق وزارت کار، نرخ ساعتی جمعه کاری برای کارگران حداقل‌بگیر به‌صورت زیر است:

• ۵۶ هزار تومان با تعطیلی جایگزین
• ۷۲ هزار تومان بدون تعطیلی جایگزین

این ارقام برای سایر کارکنان با حقوق بالاتر، متناسب با مزد پایه آن‌ها، افزایش می‌یابد.

تعرفه جمعه کاری

تعرفه‌ی جمعه‌کاری، رسمی و قانونی نیست؛ یعنی وزارت کار برای آن عدد ثابتی تعیین نمی‌کند. اما فرمول محاسبه آن ثابت است:

• با تعطیلی جایگزین: ۴۰٪ فوق‌العاده
• بدون تعطیلی جایگزین: ۸۰٪ فوق‌العاده

این مبنا برای حسابداران و نرم‌افزارهای حقوق و دستمزد ملاک محاسبه است.

هزینه جمعه کاری

هزینه جمعه‌کاری از دیدگاه کارفرما، افزایشی بر حقوق پایه نیروی کار است و باید در صورت فعالیت کارگر در جمعه، به او پرداخت شود. این هزینه شامل:

• مزد عادی روزانه
• فوق‌العاده ۴۰٪ جمعه‌کاری
• و در صورت عدم تعطیلی جایگزین، ۴۰٪ اضافه دیگر (مجموعاً ۸۰٪)

هزینه جمعه کاری 1404

با حداقل حقوق در سال ۱۴۰۴، هزینه‌ی پرداختی برای هر روز جمعه کاری برای کارگر حداقل‌بگیر به این صورت خواهد بود:

• با تعطیلی جایگزین:

حدود ۵۶,۰۰۰ × ۸ ساعت = ۴۴۸,۰۰۰ تومان

• بدون تعطیلی جایگزین:

حدود ۷۲,۰۰۰ × ۸ ساعت = ۵۷۶,۰۰۰ تومان

بنابراین کارفرما باید برای هر جمعه کاری، ۴۵۰ تا ۵۸۰ هزار تومان (حداقل) به ازای یک کارگر بپردازد.

جمعه کاری چقدر است

در جمع‌بندی می‌توان گفت:

• جمعه‌کاری به‌تنهایی ممنوع نیست اما تنها در صورت ضرورت و با رعایت شرایط قانونی مجاز است.
• مزد آن حداقل 1.4 برابر و حداکثر 1.8 برابر مزد روزانه است.
• در سال ۱۴۰۴، نرخ ساعتی جمعه‌کاری برای حداقل‌بگیران بین ۵۶ تا ۷۲ هزار تومان در ساعت محاسبه می‌شود.
• این مبلغ جدا از اضافه‌کاری و سایر مزایای مربوطه است.

جمعه کاری چند درصد

طبق قانون، در صورتی که کارگر در روز جمعه مشغول به کار شود و تعطیلی جایگزین در هفته داشته باشد، باید ۴۰ درصد اضافه بر مزد روزانه به او پرداخت شود. اما اگر تعطیلی جایگزین نداشته باشد، باید ۸۰ درصد اضافه پرداخت گردد.

جمعه کاری چند درصد است

در دو حالت اصلی درصد پرداخت جمعه‌کاری به این شکل است:

این درصدها از مزد روزانه یا ساعتی کارگر محاسبه می‌شوند.

جمعه کاری چند ساعت است

مطابق ماده ۵۱ قانون کار، ساعت کار روزانه کارگر حداکثر ۸ ساعت در روز در نظر گرفته می‌شود. بنابراین، در حالت عادی، اگر کارگری کل روز جمعه را مشغول کار باشد، ۸ ساعت جمعه‌کاری خواهد داشت.

در مشاغل خاص (مثل شیفتی یا نوبت‌کاری)، ساعت‌ها می‌تواند متفاوت باشد، اما معمول‌ترین حالت ۸ ساعت در روز جمعه است.

جمعه کاری 1404 چقدر است

با در نظر گرفتن حداقل حقوق مصوب سال ۱۴۰۴ (حدود ۷۶۰۰۰۰۰ تومان)، و میانگین ۱۹۰ ساعت کار در ماه:

• مزد ساعتی پایه: حدود ۴۰,۰۰۰ تومان
• جمعه‌کاری ساعتی با تعطیلی جایگزین: ۴۰,۰۰۰ × 1.4 = ۵۶,۰۰۰ تومان
• جمعه‌کاری ساعتی بدون تعطیلی جایگزین: ۴۰,۰۰۰ × 1.8 = ۷۲,۰۰۰ تومان

جمعه کاری سال 1404

در سال ۱۴۰۴، پرداخت جمعه‌کاری طبق ضریب قانونی ۱.۴ یا ۱.۸ محاسبه می‌شود. اعداد واقعی بسته به حقوق پایه هر کارگر متفاوت است، اما در مورد کارگران حداقل‌بگیر، مبلغ جمعه‌کاری بین ۴۵۰ تا ۵۸۰ هزار تومان برای هر جمعه کاری کامل خواهد بود.

حقوق جمعه کاری

حقوق جمعه‌کاری مبلغی است که کارگر بابت فعالیت در روز جمعه (روز تعطیل رسمی) دریافت می‌کند. این حقوق علاوه بر مزد عادی و بر اساس قانون کار است و بستگی به داشتن یا نداشتن تعطیلی جایگزین دارد.

حق جمعه کاری

حق جمعه‌کاری حقی قانونی برای کارگر است. در صورتی که در روز جمعه به‌کار گرفته شود، کارفرما مکلف است مطابق قانون، تا ۸۰٪ اضافه بر مزد روزانه یا ساعتی به او پرداخت کند.

این حق قابل چشم‌پوشی یا توافق به کمتر از میزان قانونی نیست.

حقوق جمعه کاری 1404

حقوق جمعه‌کاری در سال ۱۴۰۴ به شکل زیر محاسبه می‌شود:

• حداقل مزد روزانه: حدود ۳۶۰,۰۰۰ تومان
• با ضریب ۱.۴: حدود ۵۰۴,۰۰۰ تومان
• با ضریب ۱.۸: حدود ۶۴۸,۰۰۰ تومان

اعداد دقیق ممکن است بسته به مزد پایه و تعداد ساعت کار در روز متفاوت باشند.

حقوق جمعه کاری چگونه محاسبه میشود

فرمول محاسبه حقوق جمعه کاری به این شکل است:

حقوق جمعه کاری = مزد ساعتی × تعداد ساعات کار × ضریب جمعه‌کاری

• ضریب در صورت داشتن تعطیلی جایگزین = 1.4
• ضریب در صورت نداشتن تعطیلی جایگزین = 1.8

اگر ساعت کاری جمعه مازاد بر ساعات موظفی هفتگی باشد، اضافه‌کاری نیز جداگانه محاسبه و پرداخت می‌شود.

حق جمعه کاری 1404

در سال ۱۴۰۴، حق جمعه‌کاری برای هر ساعت (برای حداقل‌بگیران):

• با تعطیلی جایگزین: حدود ۵۶,۰۰۰ تومان
• بدون تعطیلی جایگزین: حدود ۷۲,۰۰۰ تومان

برای یک روز کاری کامل (۸ ساعت)، معادل ۴۴۸ تا ۵۷۶ هزار تومان است.

جمعه کاری در فیش حقوقی

در فیش حقوقی کارکنانی که در روز جمعه فعالیت داشته‌اند، ردیفی با عنوان “فوق‌العاده جمعه‌کاری” یا “جمعه کاری” درج می‌شود. این ردیف جدا از اضافه‌کار یا کارکرد عادی است و ضریب قانونی آن به‌وضوح در نرم‌افزارهای حقوق و دستمزد تعریف شده است.

حقوق جمعه کاری در فیش حقوقی

در فیش حقوقی، حقوق جمعه کاری معمولاً در کنار سایر مزایا نمایش داده می‌شود. این مبلغ ممکن است با عناوین زیر ثبت شود:

• فوق‌العاده جمعه‌کاری
• جمعه‌کاری با تعطیلی جایگزین
• جمعه‌کاری بدون تعطیلی جایگزین

همچنین این پرداخت، مشمول بیمه و مالیات است و باید مطابق قانون در لیست بیمه نیز ثبت شود.

جمعه کاری مشمول بیمه است

جمعه‌کاری مشمول بیمه است. مطابق با ضوابط سازمان تأمین اجتماعی، تمام دریافتی‌های کارگر که مستمر، مرتبط با شغل، و قابل پیش‌بینی باشند، باید در لیست بیمه لحاظ شوند. از آن‌جایی‌که جمعه‌کاری:

• به‌واسطه کار واقعی انجام شده،
• با ضریب مشخص قانونی پرداخت می‌شود،
• و در فیش حقوقی درج می‌گردد،

بنابراین جمعه‌کاری باید در حق بیمه لحاظ شود.

جمعه کاری مشمول بیمه و مالیات است

جمعه‌کاری مشمول هر دو مورد زیر است:

1. حق بیمه: چون دریافتی مستمر و قابل پیش‌بینی است.
2. مالیات حقوق: چون درآمد مشمول مالیات تلقی می‌شود و در جمع ناخالص دریافتی لحاظ می‌گردد.

 بنابراین:

اگر جمعه‌کاری در فیش حقوقی درج شود اما در لیست بیمه یا مالیات گزارش نشود، خلاف قانون است و مشمول جریمه برای کارفرما خواهد بود.

آیا جمعه کاری مشمول بیمه است

بر اساس دستورالعمل‌های سازمان تأمین اجتماعی، جمعه‌کاری جزء مزایای مشمول بیمه محسوب می‌شود، مگر اینکه به‌صورت موردی و غیرمستمر باشد (مثلاً برای مأموریت‌های خاص یا قراردادهای پروژه‌ای با مدت محدود).

جدول جمعه‌ کاری

در ادامه یک جدول ساده برای محاسبه حقوق جمعه‌کاری:

جمعه کاری پرسنل شیفتی

پرسنل شیفتی (مانند نگهبانان، تکنسین‌های پالایشگاه، اپراتورهای کارخانه و…) اغلب در نظام‌های نوبت‌کاری فعالیت می‌کنند. در این حالت:

• اگر شیفت به گونه‌ای تنظیم شده باشد که روز جمعه روز کاری آن‌ها باشد،
• و در طول هفته تعطیلی جایگزین نداشته باشند یا شیفت‌شان این را پوشش ندهد،

آن‌گاه جمعه‌کاری شامل آن‌ها می‌شود و باید مطابق ضریب قانونی ۴۰٪ یا ۸۰٪ پرداخت شود.

نکته: در پرسنل شیفتی، اغلب جمعه‌کاری به‌صورت سیستماتیک و طبق برنامه کاری انجام می‌شود و در نرم‌افزار حقوق و دستمزد به‌صورت خودکار محاسبه می‌گردد.

جمعه کاری پرسنل نوبت‌ کار

پرسنل نوبت‌کار (دو یا سه شیفت‌کار) که ممکن است شیفت آن‌ها در روز جمعه باشد نیز مشمول جمعه‌کاری می‌شوند، مشروط بر آن‌که روز جمعه جزء شیفت کاری آن‌ها قرار گیرد و:

• یا در طول هفته تعطیلی جایگزین نداشته باشند (ضریب 1.8)،
• یا داشته باشند (ضریب 1.4).

نکته مهم:
در مورد نوبت‌کاران و شیفت‌کاران، جمعه‌کاری به‌طور مستقیم در شیفت‌های تعریف‌شده در جدول کاری آن‌ها قابل استناد است.

جمعه‌ کاری شیفتی

پرسنل شیفتی که طبق برنامه کاری در روز جمعه مشغول به کار هستند، در صورتی که روز تعطیل جایگزین نداشته باشند، مشمول فوق‌العاده جمعه‌کاری به میزان 40٪ اضافه بر مزد روزانه می‌شوند.

اگر:

• جمعه جزو روزهای کاری برنامه شیفت باشد و
• در هفته یک روز استراحت جایگزین (تعطیلی هفتگی) داشته باشند → فقط 40٪ اضافه
• ولی اگر هیچ تعطیلی جایگزین نداشته باشند → مزد کامل یک روز + 40٪ اضافه = معادل 1.8 برابر مزد روزانه

جمعه کاری نگهبان

نگهبانان عموماً به‌صورت شیفتی (چرخشی) کار می‌کنند و در اغلب موارد روز جمعه بخشی از شیفت آن‌ها است. بنابراین:

• اگر نگهبان در هفته تعطیلی جایگزین ندارد، بابت هر جمعه‌کاری باید 1.8 برابر مزد روزانه دریافت کند.
• اگر در هفته تعطیلی جایگزین دارد، فقط 40 درصد مازاد بر مزد روزانه دریافت می‌کند.

 نگهبانان نیز مشمول بیمه و مالیات بر جمعه‌کاری هستند.

جمعه کاری کارگران

کارگران مشمول قانون کار هستند و برای آن‌ها:

• روز جمعه، طبق ماده 62 قانون کار، تعطیل رسمی هفتگی با مزد است.
• کار در جمعه فقط در صورت نیاز و توافق مجاز است و باید یا تعطیلی جایگزین داشته باشند یا مزد جمعه‌کاری طبق قانون پرداخت شود.

در صورت عدم تعطیلی جایگزین:
کارگر باید مزد یک روز + 40 درصد اضافه (جمعاً 1.8 برابر مزد) دریافت کند.

 در صورت وجود تعطیلی جایگزین:
فقط 40 درصد اضافه مزد روزانه بابت جمعه‌کاری تعلق می‌گیرد.

جمعه کاری کارگر

این مورد نیز همانند مورد بالا است. هرگونه کار در روز جمعه برای کارگر:

• باید همراه با دریافت حق جمعه‌کاری باشد.
• شامل بیمه و مالیات می‌شود.
• و باید در فیش حقوقی با ردیف مشخص ثبت شود.

جمعه کاری کارگران شیفتی

در خصوص کارگران شیفتی، دو حالت بررسی می‌شود:

جمعه کاری برای کارگران شیفتی

جمعه کاری کارمندان دولت

برای کارمندان دولت (مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری)، روال متفاوت است:

• معمولاً روز جمعه تعطیل رسمی بدون کار است.
• اگر کارمند به‌دلیل وظایف خاص یا شرایط اضطراری در روز جمعه مشغول شود، طبق مقررات دستگاه اجرایی مربوطه، باید:
  • تعطیلی جبرانی داشته باشد یا
  • فوق‌العاده اضافه‌کاری در روز تعطیل دریافت کند.

نکته: پرداخت حقوق جمعه‌کاری به کارمندان دولت باید با تأیید مقام مافوق و رعایت سقف اضافه‌کاری در ماه انجام شود.

جمعه‌ کاری با جایگزین

اگر کارگری روز جمعه مشغول به کار شود اما در طول هفته یک روز دیگر را به‌عنوان تعطیلی رسمی و اجباری داشته باشد (مثلاً سه‌شنبه)، این وضعیت به عنوان جمعه‌کاری با جایگزین شناخته می‌شود.

نحوه محاسبه:

• پرداخت مزد عادی روزانه +
• 40 درصد فوق‌العاده جمعه‌کاری برای ساعت‌های کار در روز جمعه.

جمعه‌ کاری بدون جایگزین

در صورتی که کارگر یا پرسنل شیفتی، در روز جمعه کار کند و هیچ روز دیگری در هفته را به‌عنوان تعطیلی رسمی نداشته باشد، این حالت “جمعه‌کاری بدون جایگزین” محسوب می‌شود.

نحوه محاسبه:

• پرداخت مزد کامل روزانه +
• معادل 80 درصد اضافه (جمعاً 1.8 برابر مزد روزانه) بابت جمعه‌کاری.

 این نوع جمعه‌کاری هزینه بیشتری برای کارفرما دارد و در بسیاری از قراردادهای پیمانکاری و شرکتی، به‌صورت جداگانه در ردیف فیش حقوقی درج می‌شود.

جمعه کاری بدون تعطیلی

عبارت “جمعه‌کاری بدون تعطیلی” نیز دقیقاً معادل جمعه‌کاری بدون جایگزین است.

• یعنی کارگر در تمام روزهای هفته از جمله جمعه کار کرده و هیچ روز تعطیلی رسمی یا جبرانی نداشته است.
• در این حالت باید 1.8 برابر مزد روزانه بابت جمعه‌کاری به او پرداخت شود.

جمعه‌ کاری در شیفت

پرسنل شیفتی (کارگران یا پرسنل عملیاتی کارخانه‌ها، نیروگاه‌ها، بیمارستان‌ها و…) ممکن است طبق برنامه شیفت، روز جمعه را نیز مشغول به کار باشند.

در این حالت اگر:

• تعطیلی جایگزین داشته باشند: فقط 40 درصد اضافه پرداخت می‌شود.
• نداشته باشند: مشمول پرداخت کامل جمعه‌کاری معادل 1.8 برابر مزد خواهند بود.

 این محاسبه باید به‌صورت سیستمی و دقیق در شیفت‌نامه‌ها ثبت و در فیش حقوقی اعمال شود.

شیفت جمعه‌ کاری

اصطلاح “شیفت جمعه‌کاری” معمولاً به برنامه‌ شیفتی‌ای اطلاق می‌شود که جمعه‌ها را هم دربر می‌گیرد.

• این نوع شیفت‌بندی در بیمارستان‌ها، نیروگاه‌ها، صنایع ۲۴ ساعته، و نگهبانی‌ها رایج است.
• برنامه‌ریزی دقیق برای تخصیص تعطیلی جایگزین در این نوع شیفت‌ها ضروری است.

جمعه‌ کاری و نوبت‌ کاری

نوبت‌کاری (دو یا سه شیفت) گاهی باعث می‌شود که نوبت برخی از پرسنل در روز جمعه بیفتد. در چنین حالتی، کار آن‌ها در جمعه مشمول قوانین جمعه‌کاری خواهد بود.

تفاوت آن با جمعه‌کاری عادی:

• اگر در تقویم شیفت، جمعه روز کاری باشد ولی یک روز دیگر در هفته تعطیل باشند → 40 درصد اضافه
• اگر تعطیلی نداشته باشند → پرداخت کامل 1.8 برابر مزد

جمعه‌ کاری در نوبت‌ کاری

همانند مورد بالا است. جمعه‌کاری در سیستم نوبت‌کاری باید با دقت ثبت و محاسبه شود. قانون کار برای نوبت‌کاران استثنایی قائل نیست؛ لذا جمعه‌کاری آن‌ها نیز با همان ضرایب 40٪ یا 80٪ محاسبه می‌شود.

جمعه‌ کاری و اضافه‌ کاری

اگر کارگر یا کارمند در روز جمعه:

• مازاد بر ساعت کاری موظف روزانه خود کار کند،
• آنگاه جمعه‌کاری و اضافه‌کاری به‌صورت جداگانه و هم‌زمان محاسبه می‌شوند.

فرمول ترکیبی:

• ساعات عادی در روز جمعه → مشمول جمعه‌کاری (با ضریب 1.4 یا 1.8)
• ساعات مازاد بر آن (بیش از 8 ساعت) → مشمول اضافه‌کاری با ضریب 1.4 یا بیشتر، بسته به شرایط

 برای نمونه، اگر شخصی در روز جمعه 10 ساعت کار کند:

• 8 ساعت → جمعه‌کاری با ضریب

• 2 ساعت اضافه → اضافه‌کاری روی جمعه (پرداخت بیشتر)

جمعه‌ کاری و تعطیل‌ کاری

دو مفهوم “جمعه‌کاری” و “تعطیل‌کاری” در قانون کار متفاوت اما نزدیک به هم هستند:

• جمعه‌کاری: به معنای کار در روز جمعه است که طبق ماده ۶۲، روز تعطیل رسمی و الزامی برای کارگر محسوب می‌شود.
• تعطیل‌کاری: به معنای کار در سایر تعطیلات رسمی تقویمی (مثلاً عید نوروز، 22 بهمن، تاسوعا و…) است.

تفاوت در پرداخت:

جمعه‌ کاری و تعطیل‌ کاری در قانون کار

مطابق ماده 62 قانون کار:

“روز جمعه، روز تعطیل هفتگی با استفاده از مزد برای کلیه کارگران است. چنانچه کارگر مجبور به کار در این روز شود، باید یک روز دیگر را در هفته به عنوان تعطیل داشته باشد. در غیر این‌ صورت، مستحق دریافت اضافه‌کار خواهد بود.”

و همچنین:

• کار در سایر تعطیلات رسمی، تابع آیین‌نامه اجرایی و قراردادهای کار است. برخی کارگاه‌ها (مثل خدمات درمانی و عمومی) مجاز به تعطیل‌کاری و جمعه‌کاری هستند به شرط پرداخت حقوق کامل و فوق‌العاده.

جمعه‌ کاری و تعطیل‌ کاری 1404

در سال 1404 نیز مانند سنوات گذشته، مبنای محاسبه حقوق جمعه‌کاری و تعطیل‌کاری بر اساس ضریب‌های مصوب شورای عالی کار و ماده 59 و 62 قانون کار به شرح زیر است:

• جمعه‌کاری با تعطیلی جایگزین: 40٪ اضافه بر مزد روزانه
• جمعه‌کاری بدون تعطیلی: 80٪ اضافه بر مزد روزانه
• تعطیل‌کاری رسمی (مثلاً نوروز): معمولاً 1.4 تا 1.5 برابر مزد روزانه (در برخی قراردادها ممکن است بالاتر باشد)

نرخ پایه هر ساعت در سال 1404 بر اساس حداقل حقوق، حدود 19,800 تومان تا 23,000 تومان برای حداقل‌بگیران بوده است.

جمعه‌ کاری در ماموریت

اگر کارگر یا کارمند، در حین مأموریت اداری یا سازمانی در روز جمعه مشغول به کار شود:

• چنانچه تعطیلی جایگزین نداشته باشد → شامل جمعه‌کاری با ضریب 1.8
• اگر کار در مأموریت بیش از ساعات موظف باشد → اضافه‌کاری نیز جداگانه محاسبه خواهد شد
• در برخی سازمان‌ها، فوق‌العاده مأموریت + جمعه‌کاری همزمان قابل پرداخت است

 مهم: نوع مأموریت، مدت، و توافق در قرارداد یا آیین‌نامه داخلی، تعیین‌کننده دقیق ضریب نهایی است.

⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬

کار تایپ در منزل

محاسبه اضافه کاری روز تعطیل

سایت های تایپ در منزل

مطالعه بیشتر